ГОЛ ӨНЦӨГ:

• Индексийн өсөлт нь заримдаа зөвхөн хэдхэн том компанийн нөлөөгөөр үүссэн бодит бус дүр зураг байж болдог.Үүнийг тодорхойлоход хамгийн чухал үзүүлэлт бол өдөр бүрийн хувьцааны өсөлт, бууралтын зөрүүг тооцдог Advance/Decline Line юм
• Индекс болон A/D Line хоорондын зөрүү (divergence) нь бодит бус өсөлтийг харуулдаг бол, хоёр үзүүлэлт ижил чиглэлд байх нь жинхэнэ өсөлтийн шинж.
• Монголын ТОП20 индекс тогтвортой харагдаж байгаа хэдий ч A/D Line буурч байгаа нь зах зээлийн ихэнх хувьцаа үнэндээ уналттай байгааг илтгэж байна.
• Хөрөнгийн зах зээл дээрх индексийн өсөлт, бууралтын тухай бид өдөр бүр сонсдог ч энэхүү өөрчлөлт нь нийт зах зээлийг бүхэлд нь хамарч байна уу, эсвэл зөвхөн хэдхэн том компанийн нөлөөгөөр үүссэн хуурамч өсөлт үү гэдэг асуултад бүрэн хариулт авч чаддаггүй. Энэ асуултад хариулахад туслах хамгийн чухал хэрэгсэл бол Advance/Decline Line буюу A/D Line юм.

Advance/Decline Line гэж юу вэ?

Advance/Decline Line гэдэг нь хөрөнгийн зах зээл дээр тухайн өдөр өссөн болон буурсан хувьцааны тооны зөрүүг тооцож, түүнийг өмнөх өдрийн тооцсон утга дээр нэмснээр өдөр бүр гаргаж авдаг тусгай үзүүлэлт юм.

Жишээлбэл, нэг өдөр зах зээлд байгаа 20 компанийн хувьцааны 15 нь өсөж, 5 нь буурсан гэж үзье. Энэ өдрийн A/D утга нь (15 - 5 = 10) болно. Маргааш өдөр нь 8 хувьцаа өсөж, 12 хувьцаа буурсан бол A/D утга (8 - 12 = -4) болно.

Энэ байдлаар өдөр бүрийн зөрүүг өмнөх өдрийн хуримтлуулсан утга дээр нэмэн хуримтлуулсаар A/D Line бий болно. Үүний ач холбогдол нь хөрөнгийн зах зээлийн ерөнхий индекс өсөлттэй харагдаж байсан ч үнэндээ зах зээлийн нийт компанийн ихэнх нь өсөөгүй, зөвхөн хэдхэн том компанийн өсөлтөөс болж зах зээл өсөлттэй мэт харагдах "хуурмаг дүр зураг" үүссэн эсэхийг тодорхойлоход оршино.

Энгийнээр тайлбарлавал:

Төсөөлөөд үзье: Та нэг багц алим худалдаж авсан гэж бодъё. Хэрэв энэ багц алимны ихэнх нь муудаж байгаа бол таны багц бүхлээрээ муудсан гэж хэлж болох уу? Үгүй шүү дээ. Магадгүй гаднаас нь харахад хэдхэн сайхан алим дээд талд нь байгаад л, ерөнхийдөө сайн мэт харагдаж болно. Гэвч доор нь олон алим муудсан байж болох юм.

Үүн шиг л зах зээлд хэдхэн том компани сайн өсөлт үзүүлснээр зах зээл бүхэлдээ сайн мэт харагдах тохиолдол бий. Харин A/D Line-г ашигласнаар бид нийт компанийн хэд нь үнэхээр өсөж, хэд нь буурч байгааг өдөр тутамд харж чадна. Ингэснээр зах зээлийн бодит байдал буюу "алимны доор нуусан үнэн чанар"-ыг илүү сайн ойлгож чадна

Яагаад чухал вэ?

Хэрэв зах зээлийн гол индекс өссөн боловч A/D Line буурч байвал энэ нь divergence буюу зөрүү үүссэн байгааг харуулдаг. Энэ тохиолдолд цөөн тооны том компани л индексийг өсгөсөн бөгөөд нийт зах зээлийн дийлэнх хувьцаа уналттай байж болохыг илтгэнэ.

Харин индекс болон A/D Line хоёулаа зэрэг өсөж байвал энэ нь зах зээл дотроо илүү өргөн хүрээнд хамрагдсан бодит өсөлтийг (confirmation буюу баталгаа) илтгэнэ.

Divergence ба Confirmation ойлголтууд:

Divergence буюу зөрүү: Индекс өсч A/D Line буурвал, энэ нь зах зээлийн бодит өсөлт биш, хэдхэн том компанийн өсөлт байж болзошгүйг харуулна.

Confirmation буюу баталгаа: Индекс өсч A/D Line мөн хамт өсч байвал зах зээлийн өсөлт жинхэнэ бөгөөд өргөн хүрээг хамарсан гэж үзнэ.

Өнөөгийн нөхцөл байдал ямар байгаа вэ? 

Монголын хөрөнгийн зах зээлийн ТОП20 индексийн хөдөлгөөнийг 5-р сарын эхнээс ажиглахад индексийн өөрчлөлт бага, тогтвортой мэт харагдаж байгаа ч A/D Line тасралтгүй буурч байна. Энэ нь нийт зах зээл тогтвортой мэт харагдах хэдий ч цөөн хэдэн том компани индексийг өсөлттэй байлгаж, бусад компанийн хувьцааны ханш бүтэн сарын турш тасралтгүй буурсан болохыг илтгэж байна. Өөрөөр хэлбэл, зах зээлийн ерөнхий дүр зураг нь цөөхөн том компаниудын өсөлтөөс болж эерэг харагдаж байгаа боловч, үнэн хэрэгтээ дийлэнх компаниудын ханш буурах хандлагатай байна гэсэн дохиог өгч байна.

Дүгнэлт

A/D Line нь зах зээлийн дотоод байдлыг үнэн зөвөөр хэмжих энгийн бөгөөд хүчтэй арга хэрэгсэл юм. Хэрэв та хөрөнгө оруулалтын шийдвэр гаргах гэж байгаа бол зөвхөн индексийг хараад зогсохгүй A/D Line үзүүлэлтийг хамт харж сурах хэрэгтэй. Энэ нь зах зээлийн өргөн хүрээний бодит байдлыг зөв ойлгоход тусална.

Манай компани зах зээлийн үнэн бодит дүр зургийг харилцагчдадаа тогтмол хүргэх зорилгоор Монголын хөрөнгийн зах зээлийн ТОП20 индексийн долоо хоног бүрийн өсөлт, бууралтыг Advance/Decline Line (A/D Line) үзүүлэлттэй хамт нэгтгэн, харьцуулсан байдлаар тайлбарласан, постерыг бэлтгэн хүргэхээр төлөвлөж байна.

Энэ постер нь зах зээлийн зөвхөн ерөнхий индексийн хөдөлгөөнийг харуулахаас гадна, нийт компаниудын бодит байдлыг илүү гүнзгий ойлгож, зах зээл дээр үнэхээр өсөлт давамгайлж байна уу, эсвэл хэдхэн том компанийн нөлөөгөөр бий болсон хуурамч өсөлт үүсээд байна уу гэдгийг энгийн бөгөөд тодорхой байдлаар тайлбарлаж өгнө.

Ингэснээр манай харилцагчид зөвхөн өнгөц индексийг харах биш, дотоод хөдөлгөөний чанарыг ойлгож, хөрөнгө оруулалтын зөв шийдвэр гаргахад нь чухал нөлөө үзүүлнэ гэж бид үзэж байна.